Akdeniz Üniversitesi (AÜ) Kalp Damar Cerrahisi Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. İlhan Gölbaşı, aort anevrizmasının (patlama, yırtılma) başlıca risk faktörünün, yüksek tansiyon olduğunu belirtti. Sıcak havanın yüksek tansiyon hastalarını olumsuz etkilediğini vurgulayan Prof. Dr. İlhan Gölbaşı, tansiyon hastalarının sık sık tansiyonlarını kontrol ettirmesini, riskli davranışlardan kaçınmasını ve sıcaktan kaçınmaya özen göstermesini söyledi.
Sıcak havanın yüksek tansiyonu, bunun da aort anevrizmasını tetiklediğine işaret eden Prof. Dr. Gölbaşı, "Aort damarında genişleme bulunan kimseler gerekli kurallara uymadıkları taktirde çok hayati komplikasyonlar ile karşılaşabilir. Bu nedenle sıcak havadan özellikle kaçınmak gerekiyor" dedi. Aort damarının genişliğinin kişinin ırkına, vücut alanına, cinsiyetine, yaşına bağlı değişiklik gösterdiğini kaydeden Prof. Dr. Gölbaşı, "Aortun en geniş olduğu bölüm kalbin çıkışındaki kapakçıkları saran başlangıç kısmıdır. Buradan karın içine doğru ilerledikçe aort çapı küçülür. Genel olarak göğüs içerisindeki aort çapı 2,5- 3,7 arasında değişirken, karın içinde 2,2-2,8 arasında değişmektedir. Eğer bu çaplarda üst sınırın üzerinde bir değer görülür ise aort genişlemesi olarak nitelendirilir. Ya da çapta yüzde 50 artış olursa anevrizma olarak nitelendirilmektedir. Eğer bu hastalar cerrahi veya girişim gerektiren düzeyde değiller ise, çap artış hızını azaltmak için veya ani yırtılmaların önüne geçmek için çeşitli kurallara uymak zorundadırlar" dedi.
NEDENİN SAPTANMASI ÖNEMLİ
Genişleme nedeninin saptanmasının büyük önem arz ettiğini ifade eden Prof. Dr. Gölbaşı, risk grubunda yer alan hastalara önerilerde bulundu. Prof. Dr. Gölbaşı, şunları kaydetti: "Yüksek tansiyonun mutlaka normal düzeylere çekilmesi gerekmektedir. Tansiyonu normal dahi olsa beta bloker cinsi ilacı kullanmalıdır. Obeziteden kaçınılmalı, beslenmeye dikkat edilmelidir. Anevrizmaya neden olan faktörlerin başında damar sertliği (Ateroskleroz) gelir. Bundan dolayı kolesterolden zengin yağlı ve tuzlu gıdalardan uzak durulmalıdır. Sigara kullanmaktan mutlak sakınılması gerekmektedir. Sigara kullanan bireylerde kullanmayanlara göre genişleme hızı 2-4 misli artış gösterir. Bu oran kronik akciğer hastalığı gelişenlerde daha fazla artış göstermektedir. Düzenli yürüyüşler yapılmalı, yarışmalı sporlardan uzak durulmalıdır. Nefesini tutarak yapılan ağırlık kaldırma gibi eylemler veya sportif faaliyetlerden kaçınılmalıdır. Sportif faaliyetler esnasında düzenli olarak nefes alıp nefes verme işlemi yapılmalıdır."
PERİYODİK TAKİPLER YAPILMALI
Aort çapı 3.5-4 cm arasında saptanan hastaların yıllık, 4-5 cm arasında olanların ise 6 ayda bir takiplerini yaptırması gerektiğini ifade eden Prof. Dr. İlhan Gölbaşı, "Abdominal aort anevrizmalarında ultrason ile çıkan aort anevrizmalarında ise EKO ile takipleri yapılabilir. Artış saptanan olgularda kesin değerlendirme için tomografi en doğru sonucu verir" diye konuştu.
Kabızlık önleyici beslenme ve tedbirler alınması gerektiğine dikkat çeken Prof. Dr. Gölbaşı, "Aort damarında genişleme saptanan kimseler, yaşam tarzında belirtilen kurallara uyarak, periyodik takiplerini de düzenli olarak yaptırarak çok hayati komplikasyonların gelişme riskini önemli ölçüde azaltırlar" dedi.
